Szkoła Podstawowa
im. Wincentego Witosa
w Królowej Górnej

Serce i finanse – więcej wspólnego, niż się wydaje

Zajęcia rozpoczęły się od rozmowy wprowadzającej, w której uczniowie zastanawiali się, co symbolizuje serce. Pojawiły się skojarzenia takie jak: życie, emocje, siła, miłość, energia, ale również „centrum organizmu”. Nauczyciel, prowadząc dyskusję, zbudował analogię pomiędzy sercem jako ośrodkiem życia w ciele człowieka, a centralnymi systemami finansowymi, które zapewniają prawidłowy obieg pieniędzy w gospodarce.

Uczniowie usłyszeli, że tak jak serce pompuje krew, zapewniając energię komórkom, tak banki, systemy płatnicze i zabezpieczenia cyfrowe umożliwiają sprawny i bezpieczny przepływ środków finansowych. Pojawiły się też ciekawe refleksje – co by się stało, gdyby serce przestało działać? Analogicznie: co się dzieje, gdy zawodzi system finansowy w wyniku cyberataku?

Biologia w praktyce – serce pod lupą i eksperyment

Kolejnym punktem zajęć była praca z modelem serca – uczniowie w parach analizowali jego budowę i przypisywali poszczególne elementy do funkcji, jakie pełnią w świecie finansów:

• komory i przedsionki – symbolizowały przychody i wydatki,

• zastawki – pełniły rolę mechanizmów kontrolnych i zabezpieczających,

• naczynia krwionośne – odpowiadały systemom przesyłania pieniędzy, takim jak aplikacje, terminale czy przelewy online.

Dzięki tej części uczniowie uświadomili sobie, że każdy element układu krwionośnego – podobnie jak każdy element systemu finansowego – ma ogromne znaczenie i musi działać precyzyjnie.

Następnie przeszliśmy do eksperymentu z przepływem. Uczniowie pracowali z prostym modelem serca – kolorowa woda (symbolizująca krew lub dane finansowe) przepływała przez rurki, dopóki jedna z nich nie została celowo zatkana plasteliną. Obserwacja spowolnienia lub zatrzymania przepływu stała się jasnym dowodem na to, jak nawet jedno osłabione ogniwo w systemie – czy to biologicznym, czy cyfrowym – może spowodować poważne konsekwencje.

Kreatywnie o bezpieczeństwie – cyberserca uczniów

Kolejna część lekcji miała charakter artystyczno-symboliczny. Każdy z uczniów otrzymał papierowy model serca, który ozdabiał materiałami plastycznymi – dodawano kłódki jako symbole haseł, tarcze jako antywirusy, a także filtry odzwierciedlające ostrożność i ograniczone zaufanie w sieci.

W tym zadaniu uczniowie wykazali się dużą kreatywnością i zrozumieniem. Ich serca zyskały nie tylko estetyczne wykończenie, ale również pełne symboliki przesłanie: „tak jak o zdrowie, o finanse też trzeba dbać – codziennie i mądrze”. Wiele osób tworzyło nawet „tajne komory serca”, do których trafiały hasła przypominające o zasadach cyberbezpieczeństwa.

Rozmowa końcowa – łączymy światy

Podczas ostatniej części lekcji uczniowie porównywali sposoby dbania o zdrowie z tymi, które chronią nasze dane i pieniądze:

• zdrowa dieta i ruch = cyberhigiena i regularne aktualizacje,

• profilaktyka i badania = monitorowanie transakcji i kontrola konta bankowego,

• unikanie stresu i zagrożeń zdrowotnych = unikanie fałszywych linków i podejrzanych wiadomości.

Zadanie domowe polegało na napisaniu krótkiego tekstu, w którym uczniowie mieli wskazać trzy zasady ochrony serca i trzech zasady ochrony finansów. Odpowiedzi były przemyślane, spójne i pokazały, że uczniowie naprawdę zrozumieli główną ideę lekcji: że nasze zdrowie fizyczne i finansowe wymagają stałej uwagi i zabezpieczeń.

Podsumowanie efektów lekcji:

Ta wyjątkowa lekcja biologii była doskonałym przykładem nauczania interdyscyplinarnego. Pokazała uczniom, że temat finansów i cyberbezpieczeństwa może zostać przedstawiony w sposób bliski ich codziennemu doświadczeniu. Porównanie serca do systemu finansowego sprawiło, że abstrakcyjne pojęcia stały się bardziej zrozumiałe i namacalne. Uczniowie rozwinęli nie tylko wiedzę biologiczną, ale również świadomość cyfrową, poczucie odpowiedzialności i umiejętność analizy ryzyka – a wszystko to w sposób aktywny, ciekawy i angażujący.